Dita Botërore e Diabetit, e cila shënohet çdo vit më 14 nëntor, është më shumë sesa një datë simbolike. Ajo është një kujtesë kolektive se diabeti nuk është thjesht një statistikë mjekësore, por një realitet i përditshëm që prek miliona njerëz në mbarë botën – dhe gjithnjë e më shumë shqiptarë. Ky është momenti për të folur hapur, për të dëgjuar ekspertët dhe për të kuptuar se sa e rëndësishme është të mos presim derisa të jetë vonë.
Diabeti është një sëmundje kronike që shfaqet kur trupi nuk prodhon dot mjaftueshëm insulinë ose nuk e përdor atë në mënyrën e duhur. Ky çrregullim, i cili në fillim mund të kalojë i pakuptuar, përfundimisht dëmton enët e gjakut dhe organet jetike, duke shkaktuar komplikacione serioze si sulme në zemër, goditje në tru, verbëri, vështirësi në qarkullimin e gjakut dhe madje amputime. Një pjesë e mirë e pacientëve zbulojnë se kanë diabet vetëm pasi komplikacionet kanë nisur. Kjo është arsyeja pse kontrolli i rregullt është shpëtimtar.
Ndërkohë, numrat flasin qartë. Shqipëria renditet ndër vendet e rajonit me prevalencë të lartë të kësaj sëmundjeje. Të dhënat e publikuara nga Federata Ndërkombëtare e Diabetit tregojnë se rreth 11.5% e të rriturve shqiptarë jetojnë me diabet – më shumë se 260 mijë persona. Pas këtyre shifrave ka histori të vështira, sfida financiare për trajtim dhe një barrë të madhe emocionale për familjet.
Në këtë sfond, politika shëndetësore merr një rol të rëndësishëm. Në urimin e tij për Ditën Botërore të Diabetit, Kryeministri evidentoi disa nisma të planifikuara për buxhetin 2026, mes të cilave depistimi falas në kuadër të programit të kontrollit bazë, ofrimi i fishave për matjen e glukozës për kategoritë më vulnerabël, si dhe punë për përmirësimin e listës së barnave të rimbursueshme. Një hap që krijon pritshmëri tek pacientët dhe specialistët, duke sinjalizuar se qasja ndaj diabetit nuk duhet të jetë vetëm trajtim, por edhe parandalim.
Megjithatë, fati i kësaj beteje nuk qëndron vetëm te sistemet shëndetësore. Ai fillon te zakonet tona të përditshme: ushqyerja e balancuar, aktiviteti fizik, shmangia e stilit të jetesës sedentare dhe mbi të gjitha, kontrollet periodike. Një vizitë tek mjeku, një analizë e gjakut, pak më shumë lëvizje dhe vëmendje ndaj sinjaleve të trupit janë investimi më i zgjuar që mund të bëjmë për veten dhe njerëzit tanë.
Sepse lufta kundër diabetit fillon sot — me një vendim të vogël, një hap të thjeshtë dhe një vëmendje më të madhe ndaj asaj që ka më shumë rëndësi: jetës.
