Një gjumë i mirë nuk është vetëm çelësi për një ditë produktive – mund të jetë edhe një mburojë kundër plakjes së trurit. Një studim i publikuar në revistën Neurology tregon se pagjumësia kronike lidhet me një rritje prej 40% të rrezikut për dëmtime njohëse.
Pagjumësia mund të jetë një faktor i modifikueshëm i rrezikut për rënie të funksioneve njohëse. Në studim morën pjesë 2,750 persona, të cilët u ndoqën për rreth pesë vjet me vlerësime të trurit dhe zakoneve të gjumit. Rezultatet treguan se ata që vuajnë nga pagjumësia kishin më shumë gjasa të zhvillonin probleme të kujtesës dhe mendimit — por ata që përmirësuan gjumin e tyre, ose përdorën trajtime, nuk përjetuan të njëjtin rrezik.
Pagjumësia nuk ka të bëjë vetëm me vështirësinë për të fjetur, por edhe me cilësinë e gjumit dhe ruajtjen e tij. Mungesa e gjumit të mirë çon në lodhje, ulje të përqendrimit dhe rritje të inflamacionit në tru – të gjitha të lidhura me rënien e aftësive njohëse dhe sëmundjet si Alzheimer.
Gjatë gjumit, truri pastron mbeturinat e ditës dhe ndihmon në formimin e kujtesës. Kur kjo nuk ndodh, proteinat e dëmshme që lidhen me Alzheimer mund të grumbullohen.
Trajtimi kryesor për pagjumësinë është terapia njohëse-vepruese për pagjumësinë (CBTI) – një metodë që ndihmon në ndryshimin e zakoneve dhe mendimeve që pengojnë gjumin. Ekspertët këshillojnë:
- Mbani një orar të qëndrueshëm gjumi
- Shmangni kafenë dhe ekranet para fjetjes
- Krijoni një ambient të errët, të qetë dhe të freskët
- Bëni aktivitet fizik rregullisht
Nëse simptomat vazhdojnë, këshillohet konsultimi me një mjek ose specialist të gjumit. Edhe pse ndonjëherë nevojiten ilaçe, ndryshimi i sjelljeve mbetet thelbësor.
Trajtimi i pagjumësisë nuk përmirëson vetëm cilësinë e jetës, por mund të mbrojë edhe shëndetin e trurit në të ardhmen.
