Në kryeqytetin amerikan u zhvillua një moment që shënon rikthimin e fuqishëm të partneritetit historik mes Shteteve të Bashkuara dhe Arabisë Saudite. Presidenti Donald Trump priti në Shtëpinë e Bardhë princin e kurorës Mohammed bin Salman, në vizitën e tij të parë zyrtare pas ngjarjes së rëndë të vitit 2018, kur u vra gazetari Jamal Khashoggi – një episod që për vite të tëra ngriti tensionet mes dy vendeve dhe i vuri marrëdhëniet përballë sprovave të mëdha diplomatike.
Atmosfera në Uashington ishte e ngarkuar me simbolikë dhe mesazhe të qarta politike. Princin e kurorës e pritën nderime të plota shtetërore, me një shfaqje të pazakontë protokolli, përfshirë demonstrime ushtarake dhe fluturime të avionëve luftarakë amerikanë mbi Shtëpinë e Bardhë – një koreografi e menduar për të treguar se aleanca po rindërtohet me vendosmëri.
Në diskutimet e zhvilluara mes dy delegacioneve, fokusi kryesor ishte bashkëpunimi strategjik në siguri dhe teknologji. Presidenti Trump njoftoi planet për një marrëveshje historike armësh, që parashikon shitjen e avionëve të avancuar F-35 Arabisë Saudite, një lëvizje që do të ndryshojë balancat ushtarake në Lindjen e Mesme dhe do të konfirmojë rolin udhëheqës të SHBA-së në rajon. Po ashtu, u fol edhe për projekte të energjisë bërthamore për qëllime civile dhe investime në inteligjencë artificiale, elementë që lidhen drejtpërdrejt me ambicien e Saudisë për transformim ekonomik dhe rritje globale.
Megjithatë, pas buzëqeshjeve dhe deklaratave publike, sfidat mbeten të mëdha. Normalizimi i marrëdhënieve mes Arabisë Saudite dhe Izraelit, të cilin Trump e sheh si një objektiv madhor të politikës së tij të jashtme, është ende i paqartë. Riadi kërkon garanci reale për zgjidhjen e çështjes palestineze përpara se të ndërmarrë një hap historik të këtij niveli.
Në sfond vazhdon të rëndojë çështja Khashoggi, e cila mbetet plagë e hapur në opinionin ndërkombëtar dhe test i etikës diplomatike. Raportet e inteligjencës amerikane e lidhin drejtpërdrejt princin e kurorës me operacionin ku u vra gazetari – një fakt që ende ngre pyetje rreth kufirit mes interesave strategjike dhe parimeve njerëzore.
Trump u shpreh i bindur se marrëdhënia e re do të sjellë investime të mëdha saudite në ekonominë amerikane, ndërsa Mohammed bin Salman deklaroi se beson në fuqinë dhe perspektivën e SHBA-së dhe në partneritetin e tyre afatgjatë.
Vizita sinjalizon një riformatim të aleancës së dikurshme – të ngjizur dikur mbi naftën dhe sigurinë dhe sot të orientuar drejt teknologjisë, energjisë dhe fuqisë ushtarake. Tani mbetet për t’u parë nëse kjo miqësi e rikthyer do të prodhojë rezultate konkrete dhe nëse idealet politike do të ecin paralel me interesat strategjike në një nga rajonet më të trazuara të botës.
