Një plagë e së kaluarës koloniale doli këtë javë në dritë, teksa kryeministrja daneze Mette Frederiksen kërkoi publikisht falje për dekada abuzimesh ndaj grave dhe vajzave inuit në Greonlandë.
Mes viteve 1960–1990, mijëra gra iu nënshtruan vendosjes së pajisjeve kontraceptive (spirale) apo metodave të tjera të kontrollit të lindjeve, shpesh pa dijeninë dhe pa pëlqimin e tyre.
Shumë prej viktimave kanë rrëfyer se iu imponuan këto masa që në moshë të hershme, madje edhe që në moshën 12-vjeçare, duke u shkaktuar pasoja të rënda fizike dhe trauma psikologjike që i kanë shoqëruar gjithë jetën.
Raportet flasin për mbi 4,500 gra dhe vajza të prekura, ndërkohë që ekspertët besojnë se shifra reale është edhe më e lartë.
Në një ceremoni zyrtare në Nuuk, Frederiksen u shfaq e emocionuar teksa pranoi se shteti danez kishte dështuar rëndë në mbrojtjen e të drejtave themelore të grave. Ajo e cilësoi këtë politikë si “një shkelje të thellë të dinjitetit njerëzor” dhe theksoi se Danimarka duhet të përballet me përgjegjësinë historike.
Krahas saj, kryeministri i Greonlandës nënvizoi se falja është vetëm një hap i parë drejt shërimit të plagëve dhe drejtësisë së vërtetë.
Qeveria daneze tashmë ka shpallur krijimin e një “fondi pajtimi”, i cili synon të ofrojë kompensim financiar dhe mbështetje për gratë e prekura, ndërsa po diskutohet edhe për hetime të mëtejshme ligjore mbi praktikat e asaj kohe.
Aktivistët dhe grupet e viktimave e kanë cilësuar këtë moment si një fitore të vonuar, por të domosdoshme, duke paralajmëruar se fjala duhet të shoqërohet me veprim konkret.
Ky gjest i Danimarkës nuk shihet vetëm si një falje ndaj grave të Greonlandës, por edhe si një përpjekje për të rishkruar marrëdhëniet mes dy vendeve mbi bazën e respektit dhe barazisë, duke lënë pas një trashëgimi të dhimbshme të së kaluarës koloniale.
