Kreu Art Murujuga, “gjeniu krijues” indigjen futet në Trashëgiminë Botërore të UNESCO-s

Murujuga, “gjeniu krijues” indigjen futet në Trashëgiminë Botërore të UNESCO-s

Murujuga, një nga peizazhet më të lashta shkëmbore në botë, është përfshirë zyrtarisht në Listën e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, duke u njohur si një “manifestim i gjeniut krijues të popujve indigjenë të Australisë”.

E njohur gjithashtu si Gadishulli Burrup, kjo zonë në bregun veriperëndimor të Australisë përmban më shumë se 1 milion gdhendje shkëmbore, të krijuara përgjatë më shumë se 50,000 viteve, që dokumentojnë jetën, besimet dhe ndryshimet mjedisore përmes brezave. Disa figura paraqesin forma të jetës që tashmë janë zhdukur, ndërsa të tjera shfaqin ndërveprimet komplekse midis njerëzve dhe natyrës.

Përfshirja e Murujuga-s në UNESCO vjen pas një fushate 20-vjeçare të udhëhequr nga komunitetet indigjene Ngarda-Ngarlie dhe nga organizata Murujuga Aboriginal Corporation, në bashkëpunim me qeverinë australiane. “Ky është një moment historik për popujt tanë. Artet tona shkëmbore janë dëshmi e jetës sonë, e kujtesës sonë, dhe tani më në fund bota e njeh këtë trashëgimi“, deklaroi një prej liderëve lokalë indigjenë.

Megjithatë, lajmi shoqërohet me një sfond tensioni. Zona ndodhet pranë një kompleksi industrial të fuqishëm, që përfshin aktivitete të nxjerrjes së gazit natyror, dhe aktivistët mjedisorë kanë ngritur shqetësime për ndikimin që ndotja mund të ketë mbi gdhendjet delikate. Ekspertët kanë kërkuar që përfshirja në UNESCO të shoqërohet me masa të rrepta mbrojtjeje, për të siguruar ruajtjen e këtij thesari unik për brezat që do të vijnë.

Ky zhvillim është një hap i rëndësishëm drejt njohjes dhe rivlerësimit të kulturave indigjene në arenën ndërkombëtare — dhe një kujtesë e fuqishme e lidhjes së thellë midis artit, tokës dhe identitetit.