Në një akt të paprecedentë për jetën parlamentare të Kosovës, Gjykata Kushtetuese ka vendosur të pezullojë çdo veprim që lidhet me konstituimin e Kuvendit të ri, duke shtyrë kështu edhe më tej krizën politike që prej javësh ka kapluar institucionet e vendit.
Vendimi i Kushtetueses vjen pas plot 54 përpjekjesh të dështuara për të zgjedhur kryetarin e Kuvendit, proces ky që ka dështuar për shkak të mungesës së një konsensusi politik dhe përplasjes mes mazhorancës dhe opozitës. Seancat e njëpasnjëshme, të shoqëruara nga bojkotime dhe përplasje procedurale, nuk kanë sjellë rezultat, pavarësisht afatit kushtetues 30-ditor të caktuar nga vetë gjykata një muaj më parë.
Partia Vetëvendosje, që doli fituese në zgjedhjet e fundit të 9 shkurtit me 48 mandate, ka propozuar Albulena Haxhiun si kryetare të Kuvendit, por kjo zgjedhje është bllokuar nga refuzimi i opozitës për ta votuar. Në anën tjetër, partitë opozitare, si PDK, LDK dhe AAK, pretendojnë se e drejta për të nominuar mund t’u kalojë atyre në rast të dështimit të shumicës për të formuar Kuvendin.
Për të shmangur një përshkallëzim të mëtejshëm institucional, Presidentja Vjosa Osmani i është drejtuar Kushtetueses me kërkesë për interpretim shtesë – konkretisht, çfarë ndodh nëse Kuvendi nuk formohet pas afatit. Gjykata ka vendosur të “ngrijë” të gjithë procesin deri më 8 gusht, duke e cilësuar këtë masë si të domosdoshme për të “parandaluar dëme të pariparueshme për rendin kushtetues dhe funksionimin e institucioneve”.
Ky vendim shënon një ndërhyrje të drejtpërdrejtë të drejtësisë kushtetuese në rrjedhën politike të vendit – një ndërhyrje që pasqyron seriozitetin e krizës. Pa Kuvend të konstituar, vendimet ligjvënëse janë të pamundura dhe qeverisja funksionon në një regjim të improvizuar, me kompetenca të kufizuara dhe pa kontroll parlamentar.
Analistët politikë paralajmërojnë se, nëse bllokada vazhdon edhe pas datës 8 gusht, vendi mund të shkojë drejt zgjedhjeve të reja.
Të tjerë e shohin vendimin e Gjykatës si përgatitje për një “riformatim” kushtetues të mënyrës se si përcaktohet e drejta për formimin e institucioneve pas zgjedhjeve.
Në këtë situatë të paqartë, ajo që dikur ishte një krizë procedurale, tani është shndërruar në një përballje serioze për fatin institucional të Kosovës. Dhe me çdo ditë që kalon, më shumë sesa zgjedhja e një kryetari Kuvendi, po vihet në pikëpyetje vetë funksionimi demokratik i shtetit.
