Dollari amerikan po përjeton një nga momentet më delikate të historisë së tij moderne. Sipas Bank of America, në gjysmën e parë të vitit 2025, dollari ka pësuar një rënie të mprehtë prej 10.8%, duke shënuar performancën më të dobët që nga viti 1973, kur u braktis standardi i arit. Kjo luhatje e pazakontë ka rikthyer në qendër të vëmendjes çështjen e rolit të dollarit në ekonominë globale dhe ka ngjallur shqetësime serioze mbi qëndrueshmërinë e tij si monedhë rezervë ndërkombëtare.
Sipas analistëve të Bank of America, kjo rënie dramatike nuk është vetëm rezultat i tregut valutor afatshkurtër, por sinjal i një tendence më të thellë dhe potencialisht të qëndrueshme: përshpejtimi i procesit të ashtuquajtur “de-dollarizim”. Kjo do të thotë se gjithnjë e më shumë vende dhe institucione financiare po kërkojnë të reduktojnë varësinë nga dollari në tregti, investime dhe rezerva valutore. Një ndryshim i tillë, nëse përshpejtohet, mund të minojë ndjeshëm fuqinë financiare të Shteteve të Bashkuara në skenën globale.
Tregjet kanë reflektuar këtë pasiguri me zhvendosje të forta në perceptimin e investitorëve. Shumë prej tyre tashmë po hedhin bast kundër dollarit, ndërsa interesimi për monedha alternative si euro, jeni japonez apo edhe asete të sigurta si ari, po rritet ndjeshëm. Kjo panoramë ushqehet edhe nga faktorë të tjerë të rëndësishëm si politika monetare e Rezervës Federale, rritja e normave të interesit, pasiguria gjeopolitike dhe ndryshimet strukturore në ekonominë botërore.
Edhe pse disa ekspertë argumentojnë se dollari mund të pësojë rikuperime të pjesshme në afat të shkurtër, trendi i përgjithshëm mbetet shqetësues. Shtetet që historikisht kanë ruajtur rezerva të mëdha në dollar – përfshirë aleatë të ngushtë të SHBA-së – po rishikojnë politikën e tyre monetare. Në shumë raste, ky proces nuk është më vetëm një diskutim teorik, por një strategji konkrete në zbatim.Kjo rënie historike ngre pikëpyetje thelbësore për të ardhmen e dollarit si mjet shkëmbimi global dhe për ndikimin që mund të ketë një transformim i tillë në balancat gjeopolitike. Për Shtetet e Bashkuara, kjo nuk është vetëm çështje valutore – është një test i fuqisë ekonomike, besimit ndërkombëtar dhe stabilitetit të sistemit financiar të ndërtuar për dekada me radhë mbi bazën e dollarit.
Në këtë klimë të trazuar, gjithçka mbetet në lojë. E ardhmja e dollarit varet nga vendimet që do të merren në muajt në vijim: si do të veprojë Rezerva Federale, si do të pozicionohen vendet partnere dhe si do të përballen tregjet me një realitet të ri ku dominimi absolut i një monedhe të vetme nuk është më i garantuar.
Burime: CryptoNews, Investing.com, DailyFX, Watcher.Guru.
