Mijëra njerëz u mblodhën në Hipodromin e Zagrebit më 5 korrik 2025 për të ndjekur koncertin e këngëtarit kroat Marko Perković, i njohur me emrin artistik “Thompson”. Ngjarja u përshkrua si koncerti më i madh me pagesë në historinë e Kroacisë dhe ndër më të mëdhenjtë në botë, me mbi 450 mijë njerëz të pranishëm sipas policisë, ndërsa organizatorët pretendojnë se numri i pjesëmarrësve arriti në 504 mijë vetë.
Sipas agjencisë prestigjioze Reuters, koncerti thyen rekordin botëror të mbajtur më parë nga këngëtari italian Vasco Rossi për numrin më të madh të spektatorëve në një koncert me bileta. Pjesëmarrës nga e gjithë Kroacia dhe rajoni udhëtuan drejt kryeqytetit për të marrë pjesë në këtë mega-eveniment.
Një përgatitje madhështore teknike
Ngjarja u shoqërua me masa të paprecedenta sigurie dhe një produksion teknik të nivelit më të lartë. Skena gjigante, me një gjatësi prej 150 metrash dhe një lartësi prej 33 metrash, ishte e pajisur me teknologji moderne të sjellë posaçërisht nga Dubai.
Rreth 6,500 policë, 5,000 roje sigurie, si dhe dhjetëra ekipe zjarrfikësish dhe emergjencash u mobilizuan për të garantuar mbarëvajtjen e koncertit. Në vendngjarje u ngritën spitale fushore dhe u vendosën mbi 200 shtretër për çdo emergjencë të mundshme.
Për herë të parë në një koncert të këtij lloji, mbi 1,000 dronë formuan në qiell figura fetare dhe patriotike kroate, përfshirë simbolin e Zonjës së Bekuar dhe fjalën “Oluja” — referencë ndaj ofensivës ushtarake kroate gjatë luftës së viteve ‘90.
Simbolet historike që ndezën polemika
Por përtej suksesit teknik dhe masivitetit të pjesëmarrjes, koncerti u shoqërua edhe me polemika të forta, që tejkaluan kufijtë e Kroacisë. Marko Perković “Thompson” është një figurë e diskutueshme prej vitesh, i njohur për tekstet e tij që shprehin ndjenja të theksuara patriotike dhe shpeshherë kanë ngjallur kritika për glorifikimin e periudhave të errëta të historisë kroate.
Në koncert u dëgjua sërish slogani “Za dom spremni” (“Për atdheun – gati!”), një përshëndetje që ka rrënjë në regjimin fashist të Ustašëve gjatë Luftës së Dytë Botërore.
Pamjet që qarkulluan në mediat sociale tregojnë turma të mëdha që e përsërisnin këtë thirrje, teksa këngëtari e përfshiu atë në hyrjen e këngës së tij më të njohur, “Bojna Čavoglave”.
Përdorimi i këtij slogani është i ndaluar në Kroaci, por autoritetet gjyqësore kanë lejuar përdorimin e tij në kontekstin artistik dhe muzikor, duke e konsideruar si pjesë të identitetit të këngës.
Reagimet ndërkombëtare dhe rajonale
Reagimet ndërkombëtare nuk vonuan. Organizata të të drejtave të njeriut dhe figura politike e konsideruan koncertin si një kthim mbrapa në kohë dhe si një ngjarje që përkujton periudha të errëta të historisë evropiane. Ndërkohë, vetë Thompson dhe mbështetësit e tij hodhën poshtë çdo akuzë, duke theksuar se koncerti ishte një “feste e dashurisë për Zotin, familjen dhe atdheun” dhe se përdorimi i sloganeve është i lidhur ngushtë me historinë e pavarësisë kroate dhe jo me ideologjitë totalitare.
Koncerti në Zagreb, përveçse një arritje në aspektin logjistik dhe artistik, ka nxjerrë në pah sfidat me të cilat përballet shoqëria kroate në përballjen me të kaluarën. Mes dashurisë për atdheun dhe kujtesës së dhimbshme historike, ngjarja ka hapur sërish debatin mbi kufirin midis krenarisë kombëtare dhe nxitjes së ideologjive të skajshme.
Ky artikull është shkruar mbështetur në raportimet e agjencisë Reuters dhe mediave të tjera ndërkombëtare.
